Bir Ülkede ekonomilerde durgunluk piyasalarda daralma oluyorsa bu durgunluk içerisinde enflasyon varsa yani hem piyasalarda daralma hem de mal ve hizmetlerde satış yoksa.
Mal ve hizmet fiyatlarında artışı oluyorsa, artışlar hala devam ediyorsa, o ülkenin ekonomisi için çok kötü gidişat oluyor demektir..
Bu durumların meydan gelme sebeplerden en önemlisi; Ülke içinde istikrarsızlık, üretimin durması, ihracatın durması, turizmi gelirlerin azalması, vergilerin artması, girdi maliyetlerinin artması gibi etkenler sebeptir.
Bu olumsuzlukların giderilmesi için ne yapmalı.???
Öncelikler devlet ve ya hükümet piyasalarda güven ortamının sağlanmasını yaratmalı,,
Üretimin artmasına yardımcı olmalı, yurtdışın de gelen girdilerin maliyetlerin, fiyatlarında indirim ve ucuz etkenlere gidilmeli, enerji de fiyatlar aşağıya çekilmeli vergilerde indirim yapılmalı.
Ve en önemlisi ihracattın suratlı ve devamlı kılınmasına yardımcı olmalı ve mutlaka dış piyasalarda pazar yaratmalı.
Banka faizleri aşağıya çekmeli, döviz girdilerinde artış olmasına ortam yaratmalı, esnaf ve şirketler ucuz kredi imkânları kolaylaştırmalı ve sağlanmalı.
Gerektiğinde Milli parayla borçlanan tüm borçları uzun vade düşük taksitlerle tahsil yoluna gidilmeli.
Hatta bazı borçları silmeli, asgari ücretle çalışan, memur ve düşük ücret alan insanlarını borçlarını silmeli.
Türkiye’de yaklaşık aylık ‘’150. Milyar’’ TL maaş ve Ücret para olarak çalışana ödenmekte.
Bu paranın tamamına yakın konut kredileri, Araç kredileri ve ihtiyaç kredileri olarak banklar arası transfer olmaktadır,
Çalışanın ve ücretlinin cebine bu ücretleri girmeden bankalarda kredi ve taksiti olarak transfer yolu ile kesilmekte.
Hal böyle olunca da piyasaya para girmemekte paranın piyasaya girmemesi esnaf ve diğer kuruluşlar için bir felaket olmaktan öte değildir.
150. Milyarın tl gibi yüklü miktar paranın ancak % 20-30 u piyasaya girebilmekte bu kadar küçük bir harcama ile piyasaların rahatlaması ve düzelmesinin imkânı yok diyecek kadar azdır.
Böylesi bir ekonomide ‘’ üretim ve imalatlar fabrikalar, esnaf, oteller, lokantalar, giyim ve bu gibi işletmelere’’ çarkların dönmesi için piyasada yeterli para olmayınca ‘’üretim ve imalatlar, esnaf oteller, lokantalar, dükken’’ herkes nakit sıkıntısı çeker ve yavaş yavaş kepenklere kilit vurulmasına sebep olur..
Bu sıkıntıların giderilmesi için mutlaka ama mutlaka devlettin küçük ve orta ölçekli esnafın vergilerinde indirim, asgari ücret ve düşük ücret alanların borçlarının ya silinmesi ya da çok küçük taksitlerle tahsil yoluna gidilmeli.
Enerjide indirim, petrol, elektrikte yani tüm girdi maliyetlerinde indirim yapılmalı
Yerli ve milli parayla olan borçları silmek af etmek veya çok küçük taksitle ve uzun vadeyle tahsil etmekte devletin her hangi bir zararı olmayacağı gibi aksine geri dönüşüm vergilerle devlet kasasına dehada fazla vergi girmesine yardımcı olacak.
Çünkü devletlere için milli para bir kâğıt parçasından ibarettir, esas olan yabancı para ve değerli madenler..
Ancak böylesi bir ekonomik kararla piyasalar canlanır ve hareketlilik sağlanır başka da hiçbir ekonomi tedbirle piyasa hareketliliği olmaz…
Ya da bekle gör ekonomisi nereye kadar gider belli değil, halk tarafında ihtiyaçlar için harcamalar dayana bildiği yere kadar kemer sıkma piyasa ekonomisi devam eder..